نگهداری از هنگ درام، چگونه است؟ساز هنگ یا هنگ درام نوعی ساز کوبه ای و ملودیک است که در طبقه سازهای خودصدا قرار دارد. ساز هنگ درام از دو قسمت کاملاً جداگانه فلزی، قوس بالایی و پایینی ساخته شده است. قوس بالایی که نت‌ها بر روی آن چیده شده، به آن “طرف دینگ” گفته می‌شود. در این مطلب در مورد نحوه نگهداری از ساز هنگ درام و شناخت راه‌های مراقبت از آن می‌پردازیم.
نحوه نگهداری و مراقبت از ساز هنگ درام
نگهداری از ساز هنگ درام یک مسئله مهمی است که بسیاری از افراد جدی نمی‌گیرند و ممکن است هر زمان با یک ضربه از کوک خارج شود و آسیب ببیند. همچنین ایجاد خراش روی ساز روی صدای آن تأثیر دارد. هنگام نواختن ساز و حمل‌کردن آن باید دقت کنید.
برای نگهداری از هنگ درام باید چند نکته را رعایت کنید که عبارت‌اند از:
۱- جلوگیری از هرگونه ضربه به ساز:
تحت هر شرایطی نباید بگذارید که به ساز ضربه‌ای وارد شود. افتادن ساز روی زمین باعث می‌شود که از کوک خارج شود. افتادن یک جسم سنگین روی ساز باعث می‌شود که از کوک خارج شود. حتی ضربه‌زدن فرد مبتدی به ساز ممکن است باعث شود که سازتان از کوک خارج شود. ضرباتی که به ساز وارد می‌شود اگر شامل تغییر فیزیکی روی سطح ساز نشود شامل گارانتی می‌شوند.
۲-روغن زدن مرتب به ساز:
استفاده از روغن‌های مخصوص برای نگهداری هنگ درام یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از آسیب دیدن فلز بدنه آن است. این روغن‌ها به‌ویژه برای محافظت از ساز در برابر زنگ‌زدگی، خوردگی و تغییرات سطحی طراحی شده‌اند و معمولاً به صورت جداگانه قابل سفارش هستند یا همراه با ساز هنگ درام به فروش می‌رسند.
حتی سازهایی که از فلزات مقاوم مانند استیل ضدزنگ ساخته شده‌اند، در صورت عدم روغن‌کاری منظم ممکن است تحت تأثیر شرایط محیطی، دچار تغییرات سطحی یا زنگ‌زدگی شوند. بنابراین، برای حفظ کیفیت و طول عمر ساز خود، توصیه می‌شود که حداقل هفته‌ای یک‌بار ساز را روغن‌کاری کنید. در مناطق مرطوب و شرجی، نیاز به روغن‌کاری بیشتر است و بهتر است دفعات این کار را افزایش دهید.
قبل از استفاده از روغن‌های مخصوص، حتماً دستورالعمل‌های مراقبت و استفاده را با دقت مطالعه کنید و از روغنی استفاده کنید که به‌طور ویژه برای هنگ درام طراحی شده است. این روغن‌ها نه‌تنها از ساز شما در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کنند، بلکه درخشندگی و زیبایی ظاهری آن را نیز حفظ می‌کنند.
با رعایت این نکات و استفاده منظم از روغن‌های مناسب، می‌توانید ساز خود را به‌خوبی نگهداری کرده و از صدای بی‌نقص و ظاهر جذاب آن لذت ببرید.
۳-جلوگیری از تغییرات دمایی:
برای حفظ کیفیت ساختاری و صدایی هنگ درام، لازم است این ساز در محیطی با دمای معتدل و رطوبت کنترل‌شده نگهداری شود. نوسانات شدید دما و رطوبت می‌توانند موجب تغییراتی در آلیاژ ساز شده و به مرور زمان بر صدادهی آن تأثیر منفی بگذارند.
اصلاً نباید بگذارید که سازتان سردوگرم شود به طور مثال در فصل زمستان نباید ساز را به فضای بیرون ببرید و ساز بزنید و بلافاصله بعد به محیط گرم داخل بیاورید. این سردوگرم شدن صدمات جبران‌ناپذیری به ساز شما وارد می‌کند حتی در برخی مواقع دیگر ساز شما کوک نخواهد شد. این اتفاق ممکن است در فصل تابستان هم بیفتد؛ یعنی اگر در فضای آزاد زیر نور خورشید ساز بزنید و بعد بلافاصله داخل خانه جلوی کولر بیاورید ساز سردوگرم می‌شود.
استفاده از یک کیس مناسب و استاندارد، بهترین روش برای محافظت از هنگ درام در برابر شرایط محیطی نامطلوب است. توصیه می‌شود پس از قرار دادن ساز درون کیس، از بسته بودن کامل آن اطمینان حاصل کرده و ساز را در محیطی به دور از نور مستقیم خورشید، گرمای بیش از حد یا سرمای شدید قرار دهید.
رعایت این نکات ساده می‌تواند از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کرده و موجب افزایش طول عمر و حفظ کیفیت صدای هنگ درام شما شود.
۴- برعکس نگذاشتن ساز:
اصلاً نباید ساز را از سمت دینگ روی زمین قرار دهید؛ چون که وقتی ساز از سمت دینگ روی زمین یا هر جسم دیگری قرار می‌گیرد باعث می‌شود که نت دینگتان آسیب ببیند و از کوک خارج شود.
۵- تهیه هارد کیس:
یکی از مهم‌ترین نکات در نگهداری از ساز، داشتن یک جعبه‌ی محکم و محافظ است که به آن هارد کیس می‌گویند. اگر سازتان را فقط در کاور نرم (مثل کاور پارچه‌ای یا سبک که به آن سافت کیس می‌گویند) حمل کنید، ممکن است در اثر برخورد با دیوار، زمین یا وسایل دیگر، به مرور زمان ساز آسیب ببیند. اما استفاده از هارد کیس ، ساز را در برابر ضربه، فشار یا افتادن محافظت می‌کند. حتی اگر جعبه صدمه ببیند، ساز داخل آن معمولاً سالم می‌ماند. بنابراین، اگر می‌خواهید سازتان برای مدت طولانی سالم بماند، پیشنهاد می‌شود هرچه زودتر یک جعبه‌ی محکم برای آن تهیه کنید.
۶- نگهداری و تمیزکاری هنگ درام
برای اینکه هنگ درام شما همواره زیبا و خوش‌صدا باقی بماند، تمیز نگه‌داشتن آن امری ضروری است. بهترین کار این است که هرچند وقت یک‌بار، با یک دستمال نرم و تمیز، سطح ساز را به‌آرامی پاک کنید تا از ایجاد لکه‌های چربی یا تجمع گردوغبار جلوگیری شود.
علاوه بر این، استفاده از روغن‌های مخصوص نگهداری فلز که برای سازهای دستی طراحی شده‌اند، می‌تواند کمک زیادی به حفظ سطح و درخشندگی هنگ درام بکند. البته قبل از استفاده، حتماً توضیحات مربوط به محصول را مطالعه کرده و از سازگاری آن با نوع پوشش هنگ درام خود مطمئن شوید.
اگر با لکه‌هایی سرسخت مواجه شدید، می‌توانید به‌صورت محدود و با دقت از الکل رقیق‌شده یا مواد تمیزکننده ملایم کمک بگیرید. اما در این مرحله باید نهایت دقت را به خرج دهید تا هیچ آسیبی به سطح ساز وارد نشود.
در نهایت، هنگام تمیزکاری یا جابه‌جایی، مراقب باشید فشاری به ساز وارد نشود یا ضربه‌ای به آن نخورد؛ چرا که سطح و صدای هنگ درام نسبت به آسیب فیزیکی بسیار حساس است.
نکات مهم برای نگهداری از ساز هنگ درام:
- هرگز هنگ درام را طولانی‌مدت داخل سافت کیس یا هارد کیس قرار ندهید.
- هنگ درام به ضربه حساس است مراقب باشید ساز ضربه نخورد و موقع حمل‌ونقل آن را داخل کیف قرار دهید.
- تاچ غیراصولی به ساز آسیب می‌زند؛ بنابراین به هر کسی اجازه ندهید به سازتان دست بزند.
- به هیچ عنوان نگذارید رطوبت به سازتان برسد؛ بنابراین از زدن دست خیس به ساز، گذاشتن ساز در مکان رطوبتی بسیار زیاد جلوگیری کنید.
- موقع نوازندگی ساز را روی زمین قرار ندهید می‌توانید روی پا یا روی پایه قرار دهید.
- اگر هنگ درام را به‌خصوص در هوای خیلی گرم بیرون می‌برید ساز را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید چرا که خیلی سریع داغ می‌شود و با نواختن، کوک ساز آسیب می‌زند؛ بنابراین باید صبر کنید که ساز خنک شود و زیر سایه نوازندگی کنید. به‌هیچ‌وجه وقتی ساز داغ است از آن استفاده نکنید.
- برای روغن‌کاری فقط از روغن مخصوص هنگ درام استفاده کنید. سازهای فولاد نیتراید هفته‌ای یک‌بار و سازهای استیل را ماهی یک‌بار روغن‌کاری کنید. البته تعداد روغن‌کاری با شرایط آب‌وهوایی تغییر می‌کند.
نتیجه‌گیری
شما می‌توانید با رعایت این نکات برای مدت طولانی از صدای زیبا هنگ درام خود لذت ببرید و عمر و کیفیت سازتان را بهبود ببخشید.
چطور می‌توانم هنگ درام تهیه کنم؟
اگر قصد خرید هنگ درام دارید، می‌توانید از دسته‌بندی محصولات هنگ درام سایت کوب بازدید کرده و با بررسی برندها و کوک‌های مختلف، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
